Bacopa monnieri (brahmi) - adaptogen w akcji

październik 23, 2017 0

wielkość czcionki Zmniejsz czcionkę Powiększ czcionkę
Wydrukuj
E-mail

Bacopa monnieri (brahmi) - jeden z najlepszych środków dla usprawnienia przebiegu procesów myślowych i ogólnej poprawy funkcji kognitywnych.

Bacopa Monnieri (brahmi). Czyli adaptogeny – coś dla ciała i umysłu

Znacie już ashwagandhę, cytryniec chiński i powiedzieliśmy sobie coś nie coś ogólnie o adaptogenach. Zacznijmy od tego, że bacopa jest zaliczana do suplementów typu ziołowego. Charakteryzuje się niezwykle pozytywnym działaniem na pracę mózgu i jednocześnie odnotowuje się właściwości prozdrowotne przy jego stosowaniu. Ponadto, wchodzi w skład cenionych w sportach wielu dyscyplin adaptogenów. W wielu przypadkach sportowcy zastanawiają się jak połączyć określone suplementy, aby uzyskać jak najlepsze rezultaty.

Muszą zatem wiedzieć które składniki będą działały efektywnie w zakresie ich indywidualnych potrzeb. Wielokrotnie pisałem już o roli układu immunologicznego na rozwój muskulatury… Podobnie, jeśli chodzi o nadmiar stresu, który to jest zapalnikiem całej kaskady komplikacji na tle zdrowotnym, jednocześnie negatywnie odbijających się na parametrach fizycznych związanych z pracą mięśni.

Zdajemy sobie sprawę, że ciężkie i regularne treningi to ogromne obciążenie dla układu odpornościowego. Z kolei stres jest naszym nieodłączonym, codziennym towarzyszem. Teraz wyobraźcie sobie, że jesteście w stanie zwiększyć aktywność układu immunologicznego, tym samym podnosząc swoją odporność, przy jednoczesnym obniżeniu poziomu stresu. Narządy pracują lepiej, a mechanizmy przebiegają w o wiele bardziej optymalny sposób. To z kolei rzutuje pozytywnie na gospodarkę hormonalną, sprawność umysłu oraz możliwości względem poprawy naszej sylwetki.

Duże znaczenie ma tu również kondycja psychiczna. Ile razy przez niewłaściwą dietę szło się na trening zamulonym, poddając się utrzymującej się „mgiełce umysłowej”, a następnie doładowując się przedtreningówką, aby zniwelować efekt? Znamy to z autopsji. Grunt to znać możliwości połączenia mięsień – mózg i popracować nad solidnymi fundamentami (jelita, optymalizacja gospodarki hormonalnej i pracy narządów).

Mięsień współpracuje z mózgiem i odwrotnie. Tutaj właśnie doskonałym rozwiązaniem i zarazem wspomagaczem okazały się adaptogeny. W wielu krajach pierwotnie były podstawą ziołolecznictwa, które to miało służyć nie tylko osobom chorym, ale i zdrowym! Nazwa tych roślin wzięła się z uwagi na możliwości przystosowawcze w warunkach niesprzyjających. Co ciekawe, adaptogenne składniki owych roślin nie oddziałują wyłącznie na roślinę, w której się znajdują ułatwiając przystosowanie w kiepskich warunkach.

Są też w stanie działać i na inne organizmy pełniąc często role swoistych kontrolerów stanów zagrożenia. Jednym z adaptogenów, o których warto wspomnieć, a który zyskuje coraz większą popularność także w suplementacji sportowej, jest Bacopa Monnieri.

głowa złożona z zębatek

Bacopa Monnieri – idealny dla aktywnych i nie tylko

Bacopa Monnieri jest znakomitym środkiem wspierającym pracę układu nerwowego, jednocześnie zmniejszając postępowanie zmian neurodegeneracyjnych. Mało tego, poprawia niektóre funkcje umysłowe, mianowicie pamięć czy zdolność koncentracji. Z tego względu może służyć zarówno osobom w wieku starszym jak i młodym, silnym sportowcom. Nie da się ukryć, że jej początek był głównie powiązany z lecznictwem, szczególnie w takich krajach jak Chiny czy Indie.

Roślina ta była wykorzystywana przede wszystkim z uwagi na działanie uspokajające. Jednocześnie bardzo dobrze sprawdzała się w łagodzeniu bezsenności. To nie wszystko, bo Bacopa (inaczej brahmi) była też wykorzystywana w terapiach leczniczych przeciw padaczce czy ADHD. Prowadzono też badania i wykorzystywano „moc” rośliny w chorobach neurodegeneracyjnych, typu Alzheimer czy Parkinson. Idąc typ tropem można upatrywać właściwości pożądanych przez osoby aktywne fizycznie i umysłowo.

Przypisuje mu się bardzo szerokie działanie, aczkolwiek nie tak mocne w stosunku do usprawnienia funkcji umysłowych jak niektóre inne środki (np. adrafinil). Względem odczuwalnej poprawy koncentracji oraz możliwości zapamiętywania rozkręca się stosunkowo wolno. Na zauważalne efekty trzeba czekać mniej więcej 6-8 tygodni przy regularnym stosowaniu.

Zespół badaczy pod kierownictwem dr Morgana (2010) potwierdził, że przyjmowanie bacopy w dłuższym czasie może wpływać zarówno na funkcje kognitywne, jak i pamięć krótkotrwałą oraz długotrwałą. Porównanie badań na zdroywch osobach z grupą przyjmującą placebo potwierdziło, że suplementacja bacopą, w tym aspekcie, sprawdza się lepiej niż na przykład żeń szeniem czy modafinilem.

Ponadto warto korzystać z adaptogenu chociażby z uwagi na działanie przeciwzapalne i usprawniające pracę mózgu, jednocześnie go ochraniając. Zarówno w sporcie, jak i przy wysiłku umysłowym niezwykle przydatny okazuje się być jej wpływ na podstawowe i zarazem najważniejsze neuroprzekaźniki – pełni funkcję regulacyjną. Nic zatem dziwnego, że najszerzej omawiane właściwości rośliny dotyczą poprawy zdolności poznawczych oraz neuroprotekcyjnych. Mimo to wykazuje też silny potencjał antyoksydacyjny względem narządu wątrobowego, a także działanie kardiprotekcyjne.

ilustracja mózgu na dłoni

Dla sportowców przede wszystkim istotna będzie funkcja antyoksydacyjna i przeciwzapalna. Aczkolwiek z drugiej strony, fenomenalnym działaniem wydaje się jej rola regulacyjna względem ważnych dla wysiłku fizycznego i samopoczucia neurotransmiterów. Mówiąc po krótce, jego działanie w tym zakresie będzie się opierało na zabezpieczaniu przed ewentualnymi ich niedoborami. Mowa rzecz jasna chociażby o GABA czy serotoninie.

Głównymi składnikami czynnymi bacopa monnieri są saponiny steroidowe, do których w tym przypadku zaliczymy bakozydy (A i B), monnierynę czy bakosaponiny. Dodatkowo, w składzie adaptogenu występują też alkaloidy (herpestyna i brahmina) czy flawonoidy (apigenina i luteolina). Nie bez znaczenia jest występowanie fitosteroli, takich jak beta-sitosterol i stigmasterol czy glikozydów triterpenowych. Bacopa jest szczególnie polecana w okresie redukcji tkanki tłuszczowej, gdzie mamy do czynienia z największą ekspozycją na stresory, a co za tym idzie stres.

Deficyty kaloryczne w połączeniu z aktywnością fizyczną bardzo często odbijają się na komforcie psychicznym sportowca. Obniżenie sprawności umysłowej, spadek koncentracji, uczucie zmęczenia, drażliwość, a w końcu spadek mocy. Wszystko to rzutuje na wiele sfer i mechanizmów naszego organizmu. Co de facto odbija się negatywnie na regulowaniu masy ciała i rzecz jasna możliwościach efektywnego spalania tkanki tłuszczowej. Można powiedzieć, że mamy tu do czynienia z błędnym kołem, któremu winna jest nadmierna ilość stresu. Nieumiejętna redukcja jest ogromnym źródłem stresu.

Z kolei wysoki jego poziom utrudnia pozbywanie się tłuszczu zmagazynowanego. I koło się zamyka… Suplementacja bacopa monnieri jest w stanie obniżać poziom stresu. Nie bez powodu też od dawna, z powodzeniem, wykorzystuje się ją w leczeniu stanów depresyjnych.

Wspomniane wcześniej bakozydy A oraz B, wchodzące w skład aktywnych składników bacopy, są w stanie stymulować modulację tak zwanej transmisji monoaminergicznej. Co to oznacza dla nas? Otóż zgodnie z badaniami, adaptogen ów jest w stanie skutecznie przeciwdziałać procesom starzenia się komórek, pozytywnie oddziałując w obrębie określonych układów.

Przede wszystkim chodzi o ograniczanie procesów nasilających zwyrodnienia układu cholinergicznego (układ parasympatyczny). Układ ten jako część autonomicznego układu nerwowego (AUN) jest w dużej mierze odpowiedzialny za odpoczynek, spowolnienie akcji serca czy obniżenie ciśnienia tętniczego. Ponadto, posiada pewien wpływ na usprawnienie mechanizmu trawienia. Sygnały w jego obrębie są przesyłane za pomocą acetylocholiny. Co więcej, bacopa monnieru jest w stanie spełniać się w roli regulatora również w stosunku do wspomnianej acetylocholiny.

Z kolei zabezpieczenie przed stanami zwyrodnieniowymi układu parasympatycznego jest możliwe dzięki bakozydom wpływającym na modulację, która to rzutuje na pracę acetylotransferazy cholinowej. Nie da się ukryć, że jej działanie antyoksydacyjne może być szczególnie pożądane… Tym bardziej, iż bakozydy działają stymulująco na stężenie glutationu. Z drugiej strony sportowców często interesuje jego funkcja przeciwzapalna oraz wpływ na receptory serotoninowe.

mózg

Podsumowując…

Oczywistym jest ogromne zainteresowanie zarówno całą grupą adaptogenów, jak też pojedynczym środkiem jakim jest bacopa monnieri. Tym bardziej, że może okazać się niezwykle pożyteczny nie tylko dla osób aktywnych umysłowo czy fizycznie, ale również dla przeciętnego człowieka. Patrząc na brahmi w sposób całościowy i analizując cały szereg funkcji można dostrzec jego pełny potencjał. Do najważniejszych zaliczamy:

działanie adaptogenne i nootropowe
wpływ na funkcje kognitywne
działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne
hamujące namnażanie komórek rakowych
działanie przeciwstarzeniowe
działanie neuroprotekcyjne i kardioprotekcyjne
ograniczające stany lękowe i zmniejszające poziom stresu
regulacyjne względem wszelkich istotnych neurotransmiterów
działanie antyoksydacyjne (szczególnie względem wątroby)
usprawnienie pracy tarczycy i trawienia
wpływ na receptory serotoninowe
usprawnienie pracy mózgu i optymalizacja ciśnienia krwi czy poziomu cukru

Brahmi na pewno jest jednym z bezpieczniejszych środków działających na nasz umysł, przynajmniej jeśli chodzi o produkty powszechnie stosowane w trybie doraźnym (np. przed dużym wysiłkiem umysłowym). Działa o wiele łagodniej od nich i tym samym znacznie wolniej się rozkręca. Wiele badań jako dawkę testową przyjmuje około 300mg dziennie. Najczęściej stosuje się go do pary z ginko biloba (miłorząb japoński).

Optymalną dawką dla człowieka, tym bardziej z racji wpływu na większość neuroprzekaźników, będzie porcja około 400mg – aczkolwiek zależnie od zawartości oraz typu ekstraktów. Warto spróbować! Bądźcie zdrowi i sprawni!